Анкетата меѓу одговорните лица во поголемите здравствени установи во внатрешноста на Македонија покажа дека речиси сегде има недостиг од медицински кадар во службата за Итна помош.

Од 4 до 5 тимови со по три возила – тоа е медицинскиот капацитет со којшто располага најголем дел од службата за Итна помош во повеќе градови во земјата. Во една смена којашто трае 8, 12 или 16 часа дежура по еден лекар, медицинска сестра и возач.

На прашањето колку медицински сестри и лекари за колкав број заболени во просек се грижат во една смена во поголемите и во помалите болници во земјава, од Министерството за здравство одговорија дека сето тоа зависи од капацитетот на КОВИД-центарот, од бројот на пациенти кои во моментов се згрижени како и од клиничката слика на болниот, односно дали се работи за пациент со лесна, со средна или со тешка клиничка слика, за пациент на кислородна терапија или за пациент на некој вид механичка вентилација.

„Во сите тие случаи се запазени протоколите за лекување“, велат од Министерството.

Нашето истражување покажа дека во Македонија има 76 лекари инфектолози со лиценца за работа.

Најголемиот број од нив се ангажирани на Клиниката за инфективни болести и во болницата „8 Септември“, каде што се примаат пациенти со сериозни здравствени компликации предизвикани од КОВИД-19.

Од Клиниката за инфективни болести и фебрилни состојби информираат дека располагаат со 22 инфектолози, 1 интернист и 10 специјализанти.

„Сите се распоредени во дежурства. Одморите се користени во летниот период Како инфектолози секако дека се малку доктори, но тука се и интернисти, анестезиолози и други доктори кои се дојдени да помагаат во нашата клиника“, велат од Клиниката.

Во болниците во внатрешноста најчесто работат по четворица инфектолози, а во некои, како во болниците во Гевгелија, во Кочани и во Струга, воопшто нема инфектолог. Во просек еден лекар и 3 медицински сестри се грижат за 20 пациенти.

Во Општата болница во Прилеп работат 4 инфектолози, а ангажирани се сите специјалисти од други специјалности вработени во болницата со покривање на едно или две дежурства. Една смена на докторите трае по 12 часа и за приближно 20-25 пациенти, на дневна основа се ангажирани еден лекар, 2 сестри и 2 болничари.

„Најголем предизвик со којшто се соочуваме во периодов е недостигот од кадар, заштитни средства, како и финансиски средства. Исто така сметам дека постои простор да се променат протоколите од причина што сметам дека се застарени и треба да се усогласат со протоколите од други земји“, вели директорот на ЈЗУ Општа болница „Борка Талески“, д-р Драги Богојески.

Недостигот од лекари е хронична појава во речиси сите болници. Во болницата во Струмица има тројца инфектолози, 22 специјализанти и 21 медицинска сестра.

Струмичката болница згрижува пациенти од Валандово, Гевгелија, Радовиш и од општините околу Струмица (Василево, Босилово и Ново Село).

На прв поглед, најголем број доктори има кумановската болница, каде што работат тројца инфектолози и уште 13 специјализанти, интернисти и невролози, како и шест општи лекари и пет специјализанти. Имаат вкупно 209 медицински сестри. Еден лекар се грижи за 10 – 12 пациенти, а една медицинска сестра за 6 – 8 пациенти.

„Иако навидум има персонал, тој е изморен, бидејќи сме константно со високи бројки на новозаразени, е потребен ангажман и во амбулантата и во дневната болница. Најголем проблем е снабдувањето со кислород бидејќи немаме централен довод на кислород. Финансиски имаме зголемени расходи, а помал прилив на средства поради намален обем на работа во амбулантите и другите оддели“ , вели  директорката на ЈЗУ Општа болница Куманово, д-р Снежана Захариева.

Таа додава дека енормно е зголемена потрошувачката на кислород, лабораториски реагенси и други лекарства и дека болницата покрива околу 200 илјади жители во целиот Североисточен Регион. Во кумановската болница, од почетокот на пандемијата, се згрижени 600 пациенти.

Нешто помалку, односно 570 пациенти досега се згрижени во болницата во Охрид, во која се згрижуваат пациенти и од Ресен, Дебар и од Струга. Во Општата болница во Охрид има четворица инфектолози, од кои еден инфектолог е на припомош на Инфективната клиника во Скопје.

„Со КОВИД-пациенти активно се вклучени 13 интернисти од ЈЗУ Општа болница Охрид , како и специјализанти и општи лекари од нашата болница, од болницата Св. Еразмо Охрид и од Кардиолошки завод Охрид. По специјалности се специјализанти на анестезија, интерна медицина , хирургија и ортопедија, психијатрија и РТГ. Вкупно ангажирани специјализанти и општи лекари  се 22“, информира директорот на ЈЗУ Општа болница Охрид, д-р Горан Балевски.

Болницата има големи тешкотии во финансирањето бидејќи со години наназад се соочува со тужби и извршители.

Во КОВИД-центарот во Тетово има 5 инфектолози, 22 доктори општи лекари и специјализанти и 40 медицински сестри. Во болницата има капацитет за 70 пациенти, а амбулантски дневно се третираат по 40 пациенти.

Раководителот Гзим Нуредини вели дека најголеми тешкотии имаат со формирањето тимови, ако некој лекар заболи или мора да оди во изолација. Досега биле лекувани повеќе од 300 пациенти.

Од февруари, кога беа потврдени првите заболени пациенти во земјава а кои беа од Центар Жупа, па сѐ досега, постојано се зголемува бројот на заболени кои се примаат во болницата во Дебар.

Интерното одделение сега е адаптирано во инфективно и таму работат еден инфектолог, двајца општи лекари и пет специјализанти. Имаат машка и женска соба, во кои има по 8 кревети, и дневна амбуланта со шест кревети. Поради зголемената потрошувачка на кислород, директорот Баки Алили вели дека е потребно да се инсталира централизирана оксидација.

Директорот на Општата болница – Струга, д-р Мухамед Асани, информира дека болницата не располага со инфектолог. Тој вели дека во оваа установа има 7 специјалисти интернисти коишто ги покриваат двата КОВИД-центри.

„Ангажирани од други болници немаме. На неопределено време се вработени 125 медицински сестри, а на определено време 19 медицински сестри. Сменската работа е по 12 часа, дел од медицинските сестри ротираат на 30 дена. Бидејќи е 24-часовна смена, за 40 пациенти во моментов се грижат 3 интернисти, 10 специјализанти, 2 општи лекари и 63 медицински сестри“, информира Асани.

Тој додава дека во моментов има забрана за користење годишни одмори и дека во моментов боледувања користат само 6 медицински лица.

„Најголемиот проблем е недостиг од медицински кадар, финансиски средства коишто повлекуваат недостиг од ЛЗО и недостиг од санитетско возило“, вели Асани.

Во врска со тоа кој одлучува кој пациент ќе биде згрижен во болница и дали смета дека е потребна промена на протоколите за прием и третман на пациенти и во која насока, тој вели дека за прием и грижа на пациент од КОВИД-19 одлучуваат специјалистите интернисти.

„Поради зголемениот број на инфицирани со КОВИД-19 на медицински персонал, а особено на доктори специјалисти интернисти, имаме потреба од протоколи од Инфективна клиника и потреба за ангажирање на барем 3 интернисти од други установи“, вели Асани.

Тој додава дека до моментов хоспитализирани пациенти од КОВИД-19 се 523, кои доаѓаат од општините Струга и Вевчани.

„Капацитетот на болницата е од 98 кревети во сите оддели, од кои 50 кревети се ослободени за двата КОВИД-центри, Одделот за интерни болести – 32 кревети и Одделот за детски болести – 18 кревети и во моментов има 14 слободни кревети“, вели Асани.

Заради нормално функционирање на хируршкото, детското и интерното одделение и за редовните пациенти да почнат да се третираат, болницата има потреба од зголемување на капацитетите.

„Се надеваме дека со почетокот на работата на Модуларната болница, чиј капацитет ќе биде од 35 болнички кревети и која се надеваме дека ќе биде готова до крајот на декември 2020 г., ќе ги задоволиме од една страна потребите за КОВИД-пациентите, а од друга страна, ќе започнеме со нормална работа на другите оддели“, вели Асани.

За да се обезбедат повеќе капацитети за прием, Министерството за здравство започна  изградба на монтажни болници низ повеќе градови, но нејасно е од каде ќе се повлечат медицински екипи за да работат во нив.

За термин за тестирање во државните лаборатории граѓаните чекаат со денови, па поради тоа честопати одлучуваат да се тестираат приватно.

Ако едно четиричлено семејство живее со две просечни плати од 27.405 денари, само за да се тестира, потребно е да потроши една петтина од месечните примања. Ова за многу семејства во Македонија е голема сума којашто ги оптоварува и онака скромните семејни буџети.

Од канцеларијата на портпаролот на Владата објаснуваат дека државата не може да интервенира во приватниот сектор за да се намалат цените на услугите.

„Во неколку наврати од министерот за здравство беше упатен апел до приватните здравствени установи и лаборатории да излезат во пресрет со тоа што ќе ги намалат цените на ПЦР-тестовите. Може да влијаеме врз цените што ги одредува Фондот, а потврда за тоа е одлуката  донесена во септември за намалување од 50 отсто“, велат од Владата.

И од Министерството за здравство потврдуваат дека државата нема ингеренции врз нив, со оглед на тоа што тие се приватни и, како такви, имаат право на манипулација со цената на дадените услуги.

Многу мал дел од приватните лаборатории се одзваа на повикот на државата за намалување на цените на тестовите.

Сепак, дека регулирање на цените на тестирањето е можно, добар пример е Хрватска.

Од почетокот на пандемијата, Хрватска имаше за 40 отсто поскапи тестови отколку во Германија и околу 60 отсто поскапи отколку во Турција. По многуте реакции на јавноста, хрватската влада интервенираше и во цената на тестовите на приватните лаборатории.

Имено, прогласувањето на кризна состојба би требало да значи дека во услови на пандемија, и македонската Влада би можела да најде начин да ги покрие или да ги намали трошоците на граѓаните кога веќе тешко се доаѓа до термин за бесплатно тестирање во државните лаборатории.