Барања на мнозинството граѓани за поквалитетен живот се игнорираат, вели Јана Белчева која се повлече од позицијата претседавач на општина Центар бидејќи не се согласуваше со начинот на кој се носеа одлуките. Таа вели дека во Советот има мнозинство кое ги аминува сите одлуки на градоначалникот без никакви расправи и дискусии. За некоја општина да биде успешна клучно е да се ограничи влијанието на бизнисот врз квалитетот на живот на жителите на општината. Од Центар се очекуваше токму тоа, но не успеа, коментира Белчева.

На многу занаетчиски дуќани во Македонија им се заканува затворање доколку потраат полицискиот час и општата кризна состојба што ја предизвика епидемијата од корона вирусот. Без разлика дали станува збор за стари или современи занаети и дали се од Битола, Охрид или Скопје, заедничко за сите занаетчии е што беа приморани долготрајно да ги затворат дуќаните и што сега откако ги отворија речиси и да немаат работа. Иако од Владата овозможија поддршка од 14.500 денари за месеците април и мај да побараат самостојните вршители на дејност, занаетчиите стравуваат дека тоа нема да биде доволно да се преброди кризата и очекуваат вистинска помош.  Имено, поддршката од 14.500 денари е наповратна само за занаетчиите кои се регистрирани за паушално оданочување додека останатите ќе треба да ја вратат во 2021 година ако остварат позитивни резултати годинава.

Со векови старите објекти и поновите градби во Старата скопска чаршија ги чуваат испреплетено минатото и сегашноста на Скопје. Надвиснати и залепени еден до друг некогаш го одземале здивот, а денес сè почести се тажните воздишки за нив бидејќи стануваат жртви на безмилосната градежна експанзија. Неодамна отпочна нејзина реставрација и санација која предизвика бура во јавноста. Директорот на НУ Конзерваторски центар, историчарот на уметност Коле Чапкановски, кој веќе две години ја извршува оваа функција, вели дека со години наназад постојат нелегални градби кои ја нарушуваат автентичноста на чаршијата. Сепак, вели дека во периодот додека ја води оваа институција се запазуваат сите законски процедури за увид во новите градби и соодветно се реагира доколку се забележат незаконски активности.

Изминуваат четириесет дена откако на 22 март, годинава прв пат беше воведен режим за забрана за движење на населението за да се спречи ширењето на корона вирусот. Во овој период саатницата на таканаречениот полициски час се менуваше неколку пати за различни категории граѓани, но без оглед на тоа секојдневно беа констатирани прекршувања на територијата на цела држава. Институтот за комуникациски студии во периодот од 25 до 28 април спроведе фото-истражување на терен во Скопје за да направи увид дали се почитуваат рестрикциите. Нашите фотографии се доказ дека во одредени делови на градот голем број од граѓаните се буквално на улица и прават што сакаат во периоди кога е забрането движењето.

Зошто се намалуваат рестриктивните мерки за движење на населението пред пикот на заразата од корона вирусот, кој се очекува на крајот на април или почетокот на мај е само едно од прашањата кои се поставуваат во јавноста откако Владата по предлог на Комисијата за заразни болести реши да го олабави таканаречениот полициски час. Иако може да се почувствува дека за повеќето македонски граѓани ваквата мерка доаѓа како воздишка и олеснување, што е разбирливо по 85-часовниот карантин за Велигден, сега голем број од нив се збунети бидејќи не е јасно кои се причините за подранетото олабавување на рестрикциите. Недоволната транспаретност и недостигот од научно поткрепени аргументи отвара простор за шпекулации и сомнежи дека политички, економски, па дури и верски мотиви се кријат зад последната одлуката на Владата. Замаглена е транспаретноста и кај јавните набавки поврзани со корона вирусот, каде поради вонредната состојба се суспендирани вообичаените практики и механизми кои би требало да обезбедат заштита од корупција и фер натпревар.

Ширењето на корона вирусот беше придружено со наплив на информации од кои некои вистините, а некои не. Светската здравствена организација (СЗО) ова го нарече „инфодемија“ со оглед на фактот дека неточните или погрешни информации се шират побрзо од вирусот. За да го олесни пристапот до навремени и веродостојни информации, СЗО ги идентификуваше најчестите гласини за корона вирусот и ги поби со факти. Прочитајте кои се најчестите митови за корона вирусот.

Од Холивуд во карантински град. Директорот на фотографија на „Медена земја“, Фејми Даут е во Вухан, Кина, жариштето на пандемијата. Снима документарец во американско-кинеска продукција. Со филмската екипата се единствените странци во деветмилионскиот град кој е затворен од 28 јануари. И покрај целодневните снимања, со елан ни пренесува како изгледа градот на духови и што значи изолација на кинески начин: задолжителни маски и ракавици, танцувања на отворено за да се крепи духот и чување на сопственото и здравјето на другите.

Вонредната состојба во која се најде Македонија поради заканата од ширење на корона вирусот бара постојано воведување нови мерки и препораки од надлежните органи за да се спречи понатамошно ширење на оваа болест. За да помогне во правилното и навремено информирање, Институтот за комуникациски студии направи групирање на најбитните нови мерки и препораки во однос на движењето, здравствените услуги, образованието и услугите.

Македонскиот композитор Дуке Бојаџиев, кој од неодамна живее во Париз, Франција, земја во црвената зона засегната со вирусот вирусот Ковид-19, со своето семејство живее во самоизолација следејќи ги насоките од француската влада. Оттаму ни порачува дека сега кога кога имаме време на претек, може да го искористиме за самоанализа и да видиме до кај сме стигнале со животот, но и за глобално будење. Башка, ни испрати и музички подарок, снимен во домашен амбиент. Ана Зафирова разговараше со него.

По поплавата од високи сметки за вода, реакција на граѓаните. Повеќето велат дека не знаат зошто треба да платат десетици илјади денари, а плаќале само околу илјада. Од Водовод пак велат дека нивната Комисија за спорни сметки праведно суди по поднесените жалби од граѓаните. Во оваа Комисија членуваат само вработени на Ј.П. Водовод и Канализација. Од Организацијата на потрошувачи велат дека составот на Комисијата треба да се прошири со надворешни лица за да не биде и кадија те тужи, кадија те суди.

Одговорот на прашањето „Во каков град сакаме да живееме и има ли шанса за Скопје„ треба да ја покаже насоката и целите кои сакаме да ги оствариме и да им ги понудиме како решение на граѓаните. Наследивме град врз кој се изживувале политички и бизнис елити, без љубов, а со алчност за сопствените интереси и богатење. Она за што се борев е да го вратиме достоинството на граѓаните, да го издигнеме јавниот интерес и правото на град на секој жител над интересите на поединци. Одлуките мора да се насочени кон таа цел, кон обезбедување побезбеден, похуман, поспокоен и поквалитетен живот во Центар.

„Таа брои 2.150 дуќани. Тука има плоштади и пазари, со сводови и куполи. Тоа се големи чаршии изработени по план. Сокаците им се чисти и калдрмисани. Секој дуќан го красат зумбули, темјанушки, рози, босилек, јоргован и крин во вазни и саксии. Тие со својата миризба просто го опиваат мозокот на посетителите и трговците. Тука има образовани и многу чесни луѓе. За време на летните жеги сиот скопски пазар личи на багдадските сенки, зашто сите негови чаршии се со наткривени капаци и сводови како во Сараево и Алеп“.

За градоначалникот на општина Центар Саша Богдановиќ најважно е дека децата што се тепаат не се од неговата општина, а за Министерството за образование дека организираните борби се случуваат надвор од училиштата. МВР уште истражува.

Нови видеа од организирани борби меѓу малолетници во скопски Капиштец стигнуваат до нашата редакција. Борбата се наплаќала: 20 денари за гледање, 300 денари за снимање, велат родители на деца очевидци.

Две момчиња се тепаат, а стотина други страсно навиваат. Сцената, која наликува на бокс-меч на отворено, ја следат и возрасни луѓе кои заедно со малолетниците го чекаат исходот. Тепачката се случила минатата недела во скопски Капиштец. Очевидци велат дека оваа борба меѓу децата среде бел ден, во центарот на градот, не се случува прв пат. Пријавиле во полиција, но и по една недела од настанот, МВР сѐ уште го истражува инцидентот.

Старата скопска чаршија станува нова жртва на градежната експанзија и алчноста за профит. На местата на малите двокатни куќи се почесто „никнуваат“ огромни згради, иако станува збор за дел од Скопје кој би требало да биде под заштита бидејќи важи за значајно културно-историско наследство. Тоа најдобро го илустрира состојбата во која се најде една од најстарите куќи во чаршијата. Лоцирана е на улицата „113“ на десетина метри од нејзината соврсничка, позната како куќата на Ганчо.

Човек е тешко да се сети кога последен пат идејно решение за одреден дел од Скопје се барало на домашен или меѓународен архитектонско-урбанистички конкурс, иако станува збор за пракса што постои насекаде во светот. Тоа е една од главните причини за неславниот развој на градот каде со „амин“ на локалната самоуправа секој планира и гради како што стигне со цел да се извлече максимален профит, а без да се запазат основните урбанистички правила и јавниот интерес. Ова е посебно изразено во централното градско подрачје каде што веќе се загрозени условите за нормален живот бидејќи постоечката инфраструктура не може да ги издржи сите нови градби. Нова опасност по функционалноста на центарот преставува планот да се градат триесетина висококатни згради на локацијата на поранешната фабрика „Треска“, што би довело до дополнително гушење на овој простор. Со ова образложение, група граѓани поднесоа иницијатива до општина Центар решението за оваа локација да се бара на конкурс. Институтот за комуникациски студии праша стручни лица и советници во општина Центар што мислат за оваа идеја и колку е таа остварлива посебно ако се земе предвид дека поголем дел од оваа локација е приватно земјиште за кое со урбанистичките планови веќе биле определени параметри за градење.

Советот на општина Центар на следната седница ќе одлучува по граѓанската иницијатива да се распише архиктетонско-урбанистички конкурс за идејни решенија за парцелата на некогашната фабрика Треска во населбата Капиштец , а со главна цел да се запази јавниот интерес и да се спречи изградба на мегаломански станбено-деловни објекти кои би предизвикале дополнително гушење на овој простор. За да придонесе во јавната дебата по ова прашање Институтот за комуникациски студии преку анкета ги прашува граѓаните што мислат дека треба да се гради на оваа парцела:

Оваа година ќе се прави проектот и ќе се купуваат некои од 20тината реквизити за забавниот парк „Светот“ што лани го претстави Петре Шилегов. Градот Скопје во буџетот за 2020 предвиде околу 1,5 милион евра за проектирање, изградба и набавка на реквизити, а за истото ќе се земат кредити од 2,5 милиони евра.

На голем број од градоначалниците во поголемите македонски градови мандатот ќе им биде кус за да ги исполнат ветувањата дадени пред граѓаните на изборите што се одржаа кон крајот на 2017 година. Иако со една нога се веќе влезени во третата година откако се на чело на локалната самоуправа, нашето истражување покажа дека голем број од најавените проекти во изборните програми не се започнати, кај добар дел од нив роковите се пробиени, а се добива впечаток дека некои од ветувањата биле „фрлени од ракав“ бидејќи нивното спроведување до крајот на мандатот од денешна перспектива е рамно на научна фантастика.

Водата за пиење веќе се смета за непроценливо богатство и ресурс за кој во блиска иднина ќе се водат војни, но нашата држава се’ уште се бори со самата себе кога станува збор за нејзината заштита. Тоа го покажаа наодите на Институтот за комуникациски студии откако побара одговори на прашањата зошто околу акумулацијата Турија, од која со вода за пиење се снабдуваат струмичани не е прогласена заштитна зона согласно постоечката регулатива односно зошто на бреговите може да се градат викендици и стопански објекти, да се испуштаат фекалии и друг отпад, па дури и да се фрлаат човечки трупови.

Малите ритчиња земја на кејот на Вардар кај спортско рекреативниот центар Кале сведочат дека во Скопје сѐ уште се развива барокната приказна започната пред десетина години. Станува збор за земја од градежните активности за изградба на хотелски комплекси и деловен простор на неколку државни парцели на кои допрва треба да се градат објекти во барок. Истражувањето на Институтот за комуникациски студии покажа дека во 2019 година локалната самоуправа во Центар се занимава со прашањето за давање попуст од 50 отсто за уредување на градежното земјиште за градби во овој стил, како и дека во изминативе години има чудни тајминзи за продажба и издавање одобренија за градба за овие објекти.

Може ли да се садат дрвја во големото корито на реката Вардар во Скопје кое е изградено да се спречи поплавување е прашање што заслужува сериозно внимание откако градоначалникот Петре Шилегов најави дека се планира да се засадат 400 дрвја високи по 14 метри на потегот од „Александар Палас“ до мостот „Гоце Делчев“. Главната цел на овој дрворед, како што вели скопскиот градоначалник, е „да шетаме и рекреираме под сенка покрај реката“. Поради тоа што Скопје веќе има поминато низ голем број поплави и токму затоа е изградено големо заштитно корито прашавме повеќе експерти што мислат за ваквата идеја. Тие или целосно ја отфрлаат или бараат претпазливост бидејќи нејзината реализација дополнително може да ја зголеми опасноста од поплави.

Асоцијацијата на Чивнинг стипендисти во Македонија со поддршка на Програмскиот фонд за Чивнинг алумни во октомври годинава ја организираше конференцијата „Зазеленување на однесувањето кон животната средина во Западен Балкан”.

За 370 лица се зголемил бројот на вработени во десетте скопски општини и нивните институции во периодот 2016-2018 година со што вкупниот број вработени на крајот на минатата година изнесувал 7.659 лица. Извесно е дека оваа бројка ќе расте и годинава со оглед на новите огласи за вработување. Дополнително, повеќето од нив секоја година одвојуваат сѐ повеќе средства за привремени вработувања. Ваквите трендови придонесоа во скопските општини да се создаде „војска“ која е побројна отколку АРМ. Институтот за комуникациски студии истражуваше како се финансира оваа „скопска армија“

Град Скопје планира голем дел од парите што Владата ги одвои за пошумување на Водно за да ги компензира штетите од изградбата на гасоводот, да ги искористи за изградба на адреналински парк, зип-лајн, видиковци, велосипедски патеки и други содржини. Според најавите на градоначалникот Петре Шилегов околу 290.000 евра од доделените 700.000 евра наменети за ревитализација на зеленилото ќе се искористат за нов туристичко-рекреативен центар. Загриженост за ваквата слободна пренамена на средствата изразуваат активистите од иницијативата „Го сакам Водно“ и од Македонски енергетски ресурси (МЕР) од каде потенцираат дека новото решение на Град Скопје е спротивно на одлуката на Владата.

Државните институции во Македонија понекогаш носат регулатива само колку да се запази редот и без да воспостават механизми за нејзино спроведување. Тоа го покажа нашето истражување откако го гледавме играниот филм „Џокер“ во скопското кино „Синеплекс“ кој согласно правилата влегува во четврта категорија (16+), што означува дека филмот не е за публика под границата од шеснаесет години. Сепак, на проекцијата присуствуваа и деца кои очигледно беа под оваа граница. Филмот се прикажуваше и во киното „Милениум“, но во меѓувреме беше тргнат од репертоарот.

Какво е обезбедувањето на акумулациите од кои со вода за пиење и за наводнување се снабдува населението и дали постојат заштитни зони околу овие води се прашања кои ги истражуваше екипа на Институтот за комуникациски студии откако неодамна беше обелоденето дека човечки трупови завршувале во браната Турија во струмичко. Нашите наоди, меѓудругото, откриваат дека поради институционалниот хаос и негрижа вода со фекалии се користи за наводнување на земјоделски површини.

Стационарот „Вардариште“ стана јавно претпријатие „Лајка“ кон крајот на февуари. До денеска, објектот сѐ уште се реконструира, а во целосен застој е процесот на заловување и стерилизирација на уличните кучиња. Од Град Скопје признаваат дека има застој. Активистите алармираат дека бројот на бездомни кучиња енормно е зголемен и бараат привремени, бесплатни стерелизации во ветеринарни станици низ градот. Напливот на улични кучиња без соодветен третман создава нетрпеливост и кај животните и кај луѓето.

Горно и Долно Соње, Сопиште и останатите населени места од истоимената општина наскоро ќе станат еден град, преполн со луксузни живеалишта со базени кои „никнуваат“ на нивите во подножјето на Водно каде некогаш се одгледувале земјоделски производи. Снимките на сателитите на „Гугл“ од почетокот на новиот милениум до денес покажуваат дека земјоделското земјиште во периферните делови на Скопје забрзано се пренаменува во градежно, а истовремено откриваат масовно уништување на зеленилото во централното градско подрачје на чие место се градат станбени и деловни згради.

Во време кога водата станува еден од најскапоцените ресурси, дваесетина мали брани во јужниот дел од Македонија се целосно заборавени од државата. Локални бизнисмени ја користат незаинтересираноста на надлежните за да ги узурпираат акумулациите и околината со рибници и фарми. Освен за незаконската експлоатација, државните органи не се загрижени и за опасноста од поплави што демне од овие водни површини.

Скопскиот градоначалник Петре Шилегов в година ќе прави голема пешачка зона во строгиот центар на градот. За возилата кои сега поминуваат кај “Рекорд“, ќе ја проширува „Даме Груев“, улицата позади Собрание и ќе направи уште две сообраќајни ленти. Идејата на Шилегов ги затече и станарите кои живеат тука, но и сообраќајните експерти. Првите велат дека улицата ќе им дојде до пред влезот во зграда, а вторите велат дека не држи аргументот на градоначалникот дека ќе се намали сообраќајот.

Година и пол откога стапи на сила Законот за јазиците, нема податок колку преведувачи и лектори вработиле двојазичните општини. Државните институции пак, кои задолжително треба да ја преведуваат целата внатрешна и надворешна комуникација, завршиле само две третини од обврските. Недостасуваат преведувачи и лектори. Во новоформираната Агенција за примена на јазикот, која треба да го олесни процесот на примената на овој закон, вработување чекаат уште 60тина лица.

Ако секоја барака во Трнодол стане зграда, брдото тоа нема да го издржи – велат жителите на оваа населба, откако локалната власт во Карпош им предложи нов Детален урбанистички план. Во него се предлага зголемување на катноста на сите објекти во Трнодол и изградба на нова зграда. Поради лошото архитектонско проектирање земјиштето еродира, а зелениот фонд е значително оштетен, алармираат жителите и порачуваат дека приоритет на општината треба да биде ревитализација на шумите, а не изградба на згради. Тие се револтирани и што јавната расправа за ДУП-от била закажана во август и дека до нив била доставена само скица, а не детален план со јасно дефинирани коти.

Колку дрвја во Скопје досега се ослободени, дали ослободувањето се врши правилно и како бетонот ги уништува дрвјата? На овие прашања за „Само прашај' одговараат Кирил Сотировски од Шумарскиот факултет - Скопје и Маргарита Качуркова од Општина Центар.

Темпото со кое Владата го спроведува Планот за чист воздух не ветува многу, забележуваат од граѓанската иницијатива „О2“. Владата планира до крајот на следната година аерозагадувањето во Скопје да го преполови, а во останатите градови да го намали барем за 30 отсто. „Само прашај“ направи кус преглед кои од клучните мерки во програмата се остварени досега.

Владата каска со реализацијата на мерките предвидени во „Планот за чист воздух“, а најдобар показател за тоа е фактот дека во моментов отровните ПМ10 честички се мерат само на 5 од вкупно 18 мерни станици од Државниот мониторинг на квалитетот на воздухот, додека најопасните канцерогени честички ПМ2,5 се мерат само со еден од вкупно пет мерачи. Со оглед на тоа што замената на еден инструмент поради процедурите може да потрае неколку месеци, голема е веројатноста дека и претстојните есенски и зимски месеци според степенот на кашлање и присуството на непријатна миризба ќе треба да погодуваме колкаво е аерозагадувањето.

Патниците на ЈСП се жалат дека секојдневно доцнат автобусите. Велат дека во летниот период, кога се проретчени и автобусите и фреквенцијата на сообраќање, чекаат и по повеќе од 30 минути. Не работат ни информативните табли и од ЈСП велат дека шест табли се на поправка.

Уште во 1946 година на влезот од паркот во Битола се поставени четири столбови – единствени остатоци од некогашната синагога „Португал“ која била целосно разрушена за време на Втората светска војна. Иако на столбовите има натпис кој го означува нивното потекло, тоа не го спречило локалното комунално претпријатие да ги бојадиса со зелена боја двата поголеми и во различни бои двата помали столбови.

Дури 15 општини во земјава немаат овластен градежен инспектор. И уште седум општини немаат вакво стручно лице, но за нив е надлежен инспекторот од соседната, поголема општина, бидејќи тоа го дозволува Законот за меѓуопштинска соработка.

За една деценија во Тетово бројот на запишани средношколци опаднал за 2.500 ученици. Последниот серијал „Иселување од Македонија“ е за миграцијата во тетовскиот регион.

Најголемиот дел од децата во нашата земја во просек секојдневно поминуваат по пет часа на интернет, покажува последниот извештај на Агенцијата за електронски комуникации. Толку време на пример е потребно за да стигнете од Скопје до Москва со авион или пак да се искачите и симнете од Водно.

Целосно затрупани речни корита и уништено бесценето природно богатство во предели кои биле на ред за прогласување на заштитени подрачја е епилогот од изградбата на дел од малите хидроелектрани во нашата држава. Ова е само еден од загрижувачките наоди што произлезе од истражувањето на Институтот за комуникациски студии по предупредувањата на домашни и меѓународни еколошки здруженија дека кај нас има опасност од целосно исчезнување на реки и загрозени животни и растенија од изградбата на вакви енергетски капацитети.

Последната година и пол општина Охрид издала вкупно 919 решенија за легализација. Во овој период кога во просек се легализирале по 50-тина објекти месечно, има и дивоградби на Националниот парк „Галичица“.

Само неколку минути пороен дожд се доволни улиците во Куманово да се претворат во реки бидејќи едвај на 15 отсто од територијата на градот има атмосферска канализација. Поради недостигот од соодветна инфраструктура шахтите стануваат гејзери, а домовите и дуќаните често се поплавуваат.

Да се биде сам свој газда, не е лесна работа. Треба да се мисли на се – од плати за вработените, разноразни инспекции, следење нови закони, иновации, конкурекција, наплата на долгови, ширење на бизнисот. Сепак, има млади луѓе кои одлучуваат да направат чекор напред и да започнат нешто ново. Ивана Новакова Куновска и Мартин Смилевски се двајца претприемачи од Скопје кои одлучиле да почнат свој бизнис. Ивана има компанија за организација на настани и изнајмување дизајнерски светлосни  елементи. Мартин пак, конечно ја реализираше својата повеќегодишна желба, кога пред една година отвори свое место во Скопје, со храна повкусна од онаа што е подготвена дома.

Преспанската пастрмка, балканскиот рис, слатководните школки и ракови се само неколку од многуте загрозени видови во земјава на кои им се заканува исчезнување поради стратегиската определба по секоја цена да се искористи хидропотенцијалот на реките за производство на струја од мали хидроелектрани дури и во заштитени национални паркови. Од реализацијата на ваквата стратегија најголема корист имаат компаниите кои добиваат загарантиран откуп на струја, меѓу кои како сопственици се јавуваат клучни политички фигури од власта и од опозицијата.

Од крајот на 2017 година, до април годинава во Охрид се легализирани 250 дивоградби, усвоени се 40 нови урбанистички планови и издадени се само 3 решенија за уривање дивоградби. Локалната самоуправа на овој начин директно ги крши препораките од УНЕСКО за суспензија на градежните зафати.

Ниту една специјализирана продавница за книги нема во градовите од југоисточниот дел на државата. Во новото продолжение од серијалот „Градови без книжарници“ откриваме дека жителите на Струмица, Радовиш, Гевгелија и Валандово се принудени да се снаоѓаат на најразлични начини за да дојдат до посакуваните наслови.

Речиси сите реки на Балканот, вклучувајќи ги и македонските се на удар на хидро-енергетското лоби кое по секоја цена сака да гради големи и мали хидроцентрали, дури и во заштитени подрачја прогласени за национални паркови и дом на голем број ендемски и загрозени видови животни и растенија. Станува збор за изградба на околу 3.000 хидроелектрични централи во земјите од поранешна Југославија, Албанија, Бугарија и Грција во наредните години, од кои 91 отсто се мали хидроелектрични централи кои имаат незначителен придонес кон вкупното производство на струја. Доколку се оствари овој план ќе има катастрофални последици по биодиверзитетот во овие подрачја кој е уникатен во Европа. Имено, во балканските реки живеат 69 видови риба кои ги нема на ниту едно друго место во светот, а дури 40 отсто од загрозените слатководни школки и полжави во Европа можат да се најдат во овие слатководни системи. Ова го покажува студијата „Еко-Мастерплан за Балканските реки“ подготвена од фондацијата „Еуронатур“ („Euronatur“) и невладината организација „Ривервоч“ („Riverwatch“)  во која предмет на научно истражување од аспект на биодиверзитетот и хидроморфологијата била мрежа на реките на Балканот во должина од 80.000 километри.

По неколкугодишна пауза во Куманово повторно заживеа трендот на одење на печалба во воените бази во Авганистан и во Ирак. Кумановци најчесто се вработуваат како физички работници, готвачи и водоинсталатери, а платите во зависност од работното место се движат од 2.000 до 8.000 долари.

Изминаа десет години откако студентите и архитектите од „Прва архи бригада“го организираа Првото Архитектонско Востание во знак на протест против изградба на црква на плоштадот „Македонија“ во Скопје. Организаторите денес велат дека барокот не е единствениот проблем и дека главниот град е жртва на несоодветно урбанистичко планирање и уништување на јавните површини, што придонесува кон зголемување на загадувањето и влошување на квалитетот на живеење.

Со 16 гласови „ЗA“ и 6 „ВОЗДРЖАНИ“, Советот на општина Центар на вонредна седница изгласа одлука за начинот на применување на деталните урбанистички планови. Со оваа одлука се прекинуваат сите постапки кои се доставени преку електронскиот систем „е-дозволи“ и се однесуваат на издавање одобренија за градба, доградба и реконструкција во 29-те детални урбанистички планови за кои претходно имаше мораториум за градење.

Општината Центар и покрај мораториумот на урбанистичките планови има најголем број издадени одобренија за градба, што само го покажува интересот на градежните компании за инвестирање во овој дел од градот. Аеродром, општината која до 2017 год. важеше за рекордер во издадени дозволи, освен со 1.300 станови на „Џевахир“ ќе биде „збогатена“ со нови згради покрај реката Вардар и „Мајчин дом“.

Контрадикторни политики водат Владата и локалната самоуправа бидејќи од една страна декларираат борба против загадувањето, а од друга страна поттикнуваат изградба на големи деловно-станбени објекти кои ќе го блокираат нормалното струење на воздухот и ќе го зголемат сообраќајниот хаос во главниот град.

Со одлуката за времено запирање на мораториумот, Уставниот суд ги „ослободи“ сите ДУП - ови за кои општина Центар имаше ставено забрана за издавање градежни дозволи додека не се ревидираат.

Советниците на општина Центар синоќа изгласаа два нови ДУП-ови за Градската четврт И03, локалитет Мирче Мацан и Градска четврт И02 Ново Маало 1 и го тргнаа мораториумот за нив. Ова се први ревидирани планови ОД КОГО по воспоставувањето на мораториумот на 31 план во Центар во декември 2017 година.

Чешката фирма „Локо Транс“ следните 99 години ќе го користи државното земјиштето до скопската фабрика „Железарница“. Локалната власт го одобри закупот на земјиштето, долго време оспоруван од граѓанскиот сектор и жителите на населбата Железара, бидејќи оваа парцела е наменета и за изградба на производствени капацитети за тешка индустрија.

Уставниот суд на утрешната седница ќе ја оценува уставноста на одлуките на Советот на општина Центар за запирање на спроведувањето на деталните урбанистички планови односно таканаречениот мораториум за градба. Од судот информираат дека подносители на иницијативата за оценување на уставноста се Градежната комора на Република Македонија - Скопје и Стопанската комора на Северозападна Македонија. Оттаму не откриваат по кој основ е поднесена иницијативата и повеќе детали најавуваат за утре по изнесувањето на судиите по ова прашање.

Иако е еден од најголемите градови во земјава, во Тетово нема книжарници и за да дојдат до посакуваната литература тетовчани мора да нарачуваат книги од пријатели во Скопје или странство.

Ни по четири години откако е затворена, ниту Градот Скопје, ни Министерството за култура не планираат реновирање или реконструкција на Универзалната сала. Министерството тврди дека Салата е во надлежност на Град Скопје, а вториве пак велат дека тоа е капитална инвестиција која треба да се финансира од централниот буџет. Три проекти се направени за Универзална и за сите вкупно платени се над 600 илјади евра. Во меѓувреме 25-те вработени го чуваат најголемиот неискористен објект за култура да не се дораспадне.

Од осум најдобри другари од детството, петорица живееме надвор од земјава. Јас во Хрватска, двајца во Швајцарија и по еден во Германија и Словенија, вели Игор Стојковски, 28-годишен битолчанец кој подолг период работи во Дубровник и си доаѓа во родниот град само за празниците за да се види со најблиските.

Во Куманово, Крива Паланка и Кратово нема ниту една книжарница и поради тоа тие што сакаат да ја прочитаат или да ја купат на подарок посакуваната книга се принудени да се снаоѓаат на најразлични начини. Ова е првата  сторија од серијалот што во идниот период ќе ги објави Институтот за комуникациски студии со цел да укаже на проблемите со кои се среќаваат граѓаните во помалите градови во земјава. 

Екипа на Институтот за комуникациски студии беше во селата Брвеница, каде што живеат  претежно Македонци и Мала Речица, каде што живеат само Албанци, како и во етнички мешаното Тетово за да ги праша жителите дали очекуваат промени во секојдневието од претстојната имплементација на Законот за употреба на јазиците.

Десет месеци откако Петре Шилегов ги стопираше градежните работи во Луна паркот, Градот Скопје сè уште е без проект за забавниот парк иако за оваа намена годинава ќе се потрошат 1,3 милион евра. Се знае дека ќе биде проширен и збогатен со нови содржини, но не се знае колку ќе чини и кој ќе го гради.

Дури 700 ученици биле отпишани од училиштата од петте поголеми општини во Југоисточна Македонија во изминативе три години. Главна причина за тоа е иселувањето на младите кои бегаат од земјава веднаш откако ќе ги добијат бугарските пасоши. Ова го покажа истражувањето на Институтот за комуникациски студии во рамките на серијалот „Иселувања од Македонија“ во кое се опфатени неколку региони во нашата земја.

На следниот попис ќе се попишува дијаспората, вклучувајќи ги и граѓаните кои се отселени повеќе од една година. „Не очекувам розова слика, но бројот на иселени треба да го знаеме“ вели Апостол Симовски, директорот на Државниот завод за статистика. Ова беше една од причините за пропаднатиот попис во 2011 година.

Во локви вода и поларни температури се принудени да тренираат ракометарите од клубовите во Битола поради несоодветното одржување на салата „Боро Чурлевски“. Недостигот од инвестиции во спортската инфраструктура и развојот на спортот се главните причини заради кои Битола го губи епитетот „град на ракометот“, по кој беше позната кога играчите од клубот „Пелистер“ го сочинуваа рбетот на македонската репрезентација. Сјајот од минатото сега е претворен во неизвесност дали ЕХФ воопшто ќе дозволи одржување на меѓународни натпревари во Битола.

Уште неколку милиони евра ќе се потрошат на објекти од проектот „Скопје 2014“, кои ги започна претходната, а ги довршува актуелната власт иако истовремено бара начин како да се постапува со спомениците и градбите од овој проект за кои анализата на Министерството за култура покажа незаконитости.

Лошите временски услови и снегот носат главоболки за илјадници жители во селата во Македонија кои за обична лекарска интервенција мораат да патуваат и по 100 километри. Таков е случајот со Теово, Богомила и други села во регионот Азот во општина Чашка кои ги посети нашата екипа. Жителите велат дека во зима се молат да не се разболат, а во лето да не ги касне стршлен бидејќи може да биде и кобно додека стигне помош. Според нив, главниот проблем е што државата не ги стимулира доволно лекарите да специјализираат и да работат во руралните средини.

Политичките и бизнис интересите во Македонија се многу поважни отколку заштитата на културното наследство и сеќавањата на трагедиите како скопскиот земјотрес од 1963 година. Најдобар показател за тоа е што наместо Музеј на 26 јули до Старата железничка станица се гради мултифункционален деловно-станбен комплекс кој ќе го фрли во сенка овој споменик на културата.

Издавањето или замената на сообраќајна дозвола при регистрација на возилата има скриени трошоци. Иако на сајтот на Министерството за внатрешни работи наведено е дека тоа чини само 200 денари, граѓаните за докомплетирање на документацијата треба да дадат уште околу 10 евра.

Уништувањето на Водно, што почна од подножјето на планината со изградба на станбени објекти на местата каде што имало шума, ниви и куќи, а продолжи со поставувањето на Милениумскиот крст, телекомуникациската кула и со пробивањето на патот до Сончев град доживува кулминација со градежните работи за националниот гасовод, кој е предвидено да минува преку планината.

Наместо системско решавање на проблемот со загадувањето и воведување ригорозни казни за загадувачите, Град Скопје и дел од скопските општини решија со паушални мерки како што се купување прочистувачи за воздух за училиштата и градинките да придонесат кон намалување на штетното влијание од отровните честички. Колку и да се позитивни овие мерки тие не можат да ја намалат изложеноста на децата на опасноста од загадениот воздух.

Диви депонии на неколку метри од болници, од спортски објекти и од станбени згради, како и магла од отровен воздух заради кој граѓаните се принудени да „џогираат“ со маски е сликата која ја улови нашиот објектив во општина Карпош во новото продолжение од фото-серијалот „Скопје гадост ти ќе бидеш“ со кој Институтот за комуникациски студии се обидува да ги алармира надлежните и граѓаните за потребата од сериозни чекори против загадувањето.

Воздух полн со прашина, детонации и силна бучава се секојдневие на жителите на населбите Тунел и Превалец во Велес во чија близина се наоѓаат каменолом и фабрика за производство на гасена вар. Освен загадувањето на воздухот за кое веќе е утврдено дека предизвикува сериозни респираторни нарушувања кај граѓаните, овој индустриски капацитет често испушта отпадни води и ја побелува реката Тополка што е причина и за  помор на рибите.

м-р Весна Попоска

Дури и во најсиромашните делови од Индија и од Африка тешко може да се види глетка од луѓе, свињи и кучиња кои делат катастрофална судбина, предизвикана од загадувањето на почвата co ѓубре, отпад, смет и на возудхот со издувни гасови, чад и смог.

Институтот за комуникациски студии од денеска во рамките на проектот „Само прашај“ почнува со објавување серија фото-стории во кои ќе бидат презентирани „грдите“ делови од средината во која живееме и од кои може да се види негрижата на државата, локалната самоуправа, компаниите и граѓаните кон урбаните места и природата кои се наше секојдневие.

Договорена ли е судбината на градежната парцела спроти „Холидеј ин“ подолг период пред јавноста да дознае за продажбата на државното земјиште од 9.048 квадрати во непосредна спогодба по цена од 19.200 денари е прашање кое заслужува сериозно внимание.

Со години скопјани се жалат на непријатна миризба, реа и облаци од прашина од големите индустриски капацитети кои за жал се изградени сред урбана средина каде што живеат стотици илјади граѓани. Без да се навлегува во прашањето колку овие капацитети ги почитуваат законските стандарди за заштита на животната средина, објективот на нашата камера успеа да долови како некои од нив работат со полна пареа во доцните вечерни часови.

Старата железничка станица, која што е главно спомен-обележје на катастрофалниот скопски земјотрес од 1963 година и дом на Музејот на Град Скопје е најновата жртва на „легалниот“ урбанистички хаос, предизвикан од несоодветната подготовка на деталните урбанистички планови.

Ако до пред една деценија прва асоцијација за Тетово беа тетовското јаболко и тетовското гравче денес работите се драстично променети и приматот на вкусните плодови им го презема смртноста на населението причинето од загадувањето на воздухот. Тоа го покажува студијата изработена од доктори од Републичкиот центар за јавно здравје и од Медицинскиот факултет во која се констатира дека во Тетово има речиси двојно повеќе луѓе кои починале поради загаден воздух во споредба со просекот во Македонија. Градот под Шар Планина веќе неколку години наназад се наоѓа на првото место на листата на најзагадени места во земјава, така што резултатите од студијата само ја потврдуваат катастрофалната состојба во која живеат тетовчани кои очигледно се изложени на секојдневно труење.

Објавен е конкурсот за наградата Жан Моне за аматерска и професионална фотографија и за новинарска сторија. Темата е „Градење доверба во несигурни времиња“, а конкурсот го организираат Делегацијата на Европската Унија и Советот за етика во медиумите. Погледни го видеото и добиј повеќе информации на https://semm.mk/novosti-4/calls/580-16.

Ден по објавувањето на новинарската приказна на Само прашај, Саша Богдановиќ, градоначалникот на општина Центар, појасни зошто општината издава одобренија за градба иако има мораториум од крајот на 2017 до крајот на 2018 година.

Само прашај прашува зошто мораториумот не важи за три ДУП-ови во Центар: Дуќанџик, Градска четврт ЈО7 и Градска четврт - Француски гробишта?

Во многу чудна атмосфера се правени деталните урбанистички планови во Центар, покажува евалуацијата на градењето во општината. Изготвувањето на плановите траело многу долго, а правилниците и законот често се менувале.

Кога ќе изгради зграда, еден инвеститор е одговорен можеби за илјада жители, но локалната администрација и Министерството за транспорт и врски се одговорни како ќе се гради цел град и цела држава.

Општина Центар од јануари до август 2018 г. издала 76 одобренија за градба што е повеќе отколку за истиот период минатата година кога биле издадени 66 одобренија за градба. Ваквите статистички податоци не би биле чудни доколку стануваше збор за редовно работење на општината, но од почетокот на годинава во Центар се работи условно кажано, во вонредна состојба, односно во т.н.„мораториум“ за градба. Ако се земе предвид дека по дефиниција терминот мораториум значи итно и целосно запирање на градбата се отвoра прашањето како е можно општинската администрација да одобрува градење на станбени и други видови објекти во услови кога би требало да запрат сите градежни активности. Со оглед на тоа што се уште нема расположливи податоци за издадените одобренија за изградба во септември и октомври може да се очекува во 2018, која е прогласена за година на мораториум на изградбата во Центар да бидат издадени повеќе одобренија за градба отколку во цела 2017 година, кога немаше ваква одлука.

Сегашното едногодишно планирање на капиталните инвестиции треба да премине на среднорочно или подолгорочно планирање за да може да се реализираат во целост.

За да прикаже т.н. развоен буџет, Владата ги планира капиталните инвестиции на многу повисоко ниво кое не може да се реализира.

Дали може да имаме слободни медиуми со новинари кои се автоцензурираат? Со какви притисоци се соочуваат новинарите во своите редакции? Зборуваме со новинарките Билјана Секуловска, Кристина Атовска, Моника Јовановска, Жарка Радоја и Уна Хајдари.

„Дали од Преамбулата на Уставот на РМ ќе се избрише македонски народ?“ и „Дали Преспанскиот договор е неуставен и спротивен на меѓународното право?“ се дел од прашањата кои ни пристигнаа како реакција на блоговите на професорот Светомир Шкариќ на ResPublica. Професорот Шкариќ одговара на вашите прашања и дилеми за Преспанскиот договор и за референдумот. Погледни го видеото и #СамоПрашај.

Во втората епизода од серијалот #Градиме_Идеи, д-р Елена Михајлова Стратилати [од катедрата на меѓународно јавно право на Правниот факултет „Јустинијан Први“] дава одговор на прашањето: Што се човековите права, кој ги доделува, кој ги штити и кој најчесто ги прекршува?

„Само прашај“ праша што направија институциите со евидентните депонии и загадувачи снимени со дрон изнајмен од Државниот инспекторат за животна средина. Одговорот се сведе на - ништо. ДИЖС ги препратил до инспекторите во Град Скопје и до општина Карпош, но ни едните ни другите не реагирале. Сепак и државниот и градскиот инспекторат најавуваат дека пак ќе снимаат со дронови. Нема меѓусебен протокол кој ќе постапува по снимките, но фирма за снимање има.

Законот за отпишување камати на долговите кон комуналните и други претпријатија направени до 2011 г. е во собраниска процедура. Со ова ќе бидат опфатени стотици илјади предмети што завршија кај нотари и извршители. Пратениците најавуваат и дополнителен закон за опростување и на главнината од долгот.

Трасата за дел од гасоводот останува на Водно, иако власта не соопштува официјална одлука. Вицепремиерот Кочо Анѓушев вели дека барањето алтернативна локација е невозможно поради кредитите земени за таа рута од претходната власт. Град Скопје се прогласува за ненадлежен фактор, а директорот на Македонски енергетски ресурси Бајрам Реџепи две недели бега од одговори. Најгласни се еко-aктивистите, кои најавуваат одбрана на Водно со жив штит.

Референдумот за промена на името ќе биде трет што ќе се спроведе на територијата на целата држава. Планиран е за септември, но сè уште не се исполнети основните услови за негово одржување. Нема Државна изборна комисија, прочистен избирачки список, нејасно е дали ќе гласа дијаспората и дали ќе биде консултативен или задолжителен.

Од 1 март догодина граѓаните ќе можат да си купуваат струја од лиценцирани фирми снабдувачи. Следува период на разни понуди и промоции. Но, што ако домаќинствата не случат договор? Ќе останат без струја? Дали и како се заштитени со Законот за енергетика и со надлежното регулаторно тело?

Видеото го изработи Институтот за комуникациски студии.
Новинар: Горан Теменугов

На половина милион граѓани во земјава им барале мито или пак тие самите понудиле „награда“ за услуга или пак да им се заврши некоја работа во државна институција. Според последното истражување на МЦМС за проценка на корупцијата во земјава, Албанците се под поголем притисок за разлика од Македонците: повеќе даваат, но и повеќе им се бара мито. Загрижува што значителен дел младите ја одобруваат корупцијата, за разлика од повозрасните.

Процедурите во управно – правната заштита се едни од најкомплицираните и најдолготрајни судски постапки. Ем што се сложени, тие се и скапи, а граѓаните најчесто и не ги разбираат процедурите. Неретки се случаите кога правдата не може да ја истераат, дури и кога судот пресудил во нивна корист.

Во првата епизода од серијалот #Градиме_Идеи, д-р Јулија Брсакоска-Базеркоска [од катедрата на меѓународни односи на Правниот факултет „Јустинијан Први“] дава одговор на прашањето: Што може македонската надворешна политика да научи од теориите на меѓународни односи?

(Не)транспарентен Судски совет. Институцијата која треба да ја гарантира независноста на судството не ги исполни очекувањата за отченост пред јавноста. Мониторингот на Институтот за човекови права покажа дека Судскиот совет преку модел на формална транспарентност ја запазил формата, но не ја постигнал суштината, информирање на граѓаните за одлуките кои ги носеле. ИЧП бара одговорност за случаите со злоупотреби во судовите пред кои Судскиот совет замижа.

Структурата на ревизорските извештаи е едноставна. Информациите кои ги содржи целосниот извештај може да се најдат во скратена форма во Резимето, повеќе детали за институцијата и за ревизијата има во Воведот, зошто и за која година се врши ревизијата е наведено во Целите, дали и колку се спровело од она што ДЗР претходно препорачал е наведено во Освртот, детална листа какви конкретни состојби се увидени и што треба да се направи за да се надминат се наведени во Наоди и препораки и врз основа на сето ова какво е Ревизорското мислење.

Дали знаеш дека секое физичко или правно лице може да поднесе барање за вршење ревизија доколку има сомнение за нерегуларности на работењето на некоја институција? Не постои утврдена форма преку која се поднесува барање за вршење ревизија. Погледни го видеото и дознај како да го напишеш барањето.

Регионалната соработка е услов за интегрирањето на Западен Балкан во Европската Унија, но секогаш на крајот се мери индивидуалниот напредок на земјата. Дали се воведува паралелизам и што е поважно - регионалното или европското поврзување? Погледнете ги мислењата на професорите Тони Дескоски од Правниот факултет и Силвана Мојсовска од Економскиот институт. Гледајте го целиот ResPublica видео подкаст

Дали во Македонија лебди лажен оптимизам дека е почеток на крајот на решавањето на спорот за името со Грција? Но, што ако не се реши проблемот со името? Погледнете ги гледиштата на професорите Тони Дескоски од Правниот факултет и Силвана Мојсовска од Економскиот институт. Гледајте го целиот ResPublica видео подкаст „Регионалното поврзување како услов за евроинтеграциите“.

Финансиска ревизија, ревизија на усогласеност, ревизорско мислење со резерва, воздржување од мислење... Дали знаеш што точно значат овие поими кои ги употребува Државниот завод за ревизија? Погледни го стрипот и #Прашај.

Во Карпош и Аеродром, исто како и во другите скопски општини, со години има пространи диви депонии, затрупани со шут и ѓубре на кои анонимни луѓе горат најразличен нелегален и опасен отпад и кои придонесуваат за загадување на воздухот во Скопје. Исто така, мини депонии на кои се расфрлани материјали од непознато потекло се и круговите на индустриските зони, без разлика дали се активни или напуштени, како на пример кај поранешна „Стакларница“ во Кисела Вода. Ѓубрето се фрла и покрај скопските реки, под мостовите, насекаде.

Во четвртиот извештај на Институтот за човекови права како клучна забелешка е зошто при последниот избор на судии и претседатели на судови, не се почитувала воспоставената пракса - да се избираат кандидатите со најдобри оценки. Бодувањето на судиите е дополнителен проблем, кој остава сомнеж дека можни се и манипулации и со финалната оценка која ја дава Судскиот совет.

Половина од приватните трошоци за здравство на едно просечно домаќинство, одат за лекови. Тоа се доплатите за лекови на позитивната листа или за партиципација, но и за лекови кои ги купуваме на своја рака.

Од 120 пратеници во Собранието на РМ, само 12 (10 отсто) одговориле на прашалникот пратен од страна на Центарот за економски анализи.

Регистарот и базата за имотната состојба на функционерите при Државната комисијата за спречување на корупцијата се со бајати податоци. Поради неажурно работење на Комисијата, не може да се види со колкав имот заминале претходните функционери, нуту пак се знае колкав имот пријавиле новите кога дошле на функција. Ако ги пријавила овие прекршоци, по основ на глоба би можеле да се наплатат скоро 1,5 евра, нотира Македонскиот центар за меѓународна соработка кој ја следи работата на Антикорупциската комисија.

Шефе, се радувам на повисоката минимална плата. Кога ќе ја добијам? Норма? Превисоко поставена? Погледнете го инфографикот за „максимален учинок за минимална плата“ и информирај се! Постави свое прашање на: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

Видео од третиот мониторинг извештај за период од мај до јули 2017 за работата на ССРМ и Советот за утврдување на факти. Видеото е изработено во рамките на проектот „Зголемен јавен надзор врз работата на Судскиот совет на РМ и Советот за утврдување на факти“.

На В. Британија и' биле потребни повеќе од два века за да го усоврши мерит-системот во јавната администрација. Сајмон Мекдоналд, постојан секретар на министерството за надворешни работи и Комонвелт на В. Британија ги објаснува трите основни принципи за професионална јавна администрација. Тоа се: непристрасност, работа од јавен интерес и личниот интегритет на јавниот службеник.

Видео од мониторингот на Судскиот совет и Советот за утврдување на факти со препораки и заклучоци произлезени од првиот и вториот квартал. Видеото е изработено од Институтот за човекови права во рамките на проектот „Зголемен јавен надзор врз работата на Судскиот совет на РМ и Советот за утврдување на факти“.

Во јавната администрација со години има околу 3.500 лица со договори за времено ангажирање. Според Центарот за управување со промени кој ги истражува обемот на вработувања во јавниот сектор од 2012-2016 г., тие често се трансформираат во трајни вработувања без притоа да има конкурси на кои може да се пријават и други луѓе. Вакви најголеми „работодавци“ се општините. Професорите по административно право и јавна администрација препознаваат параван за партиски вработувања.

Агенцијата за електронски комуникации наместо да ги подобрува услугите на граѓаните, профитот го троши за финансирање владини желби. Граѓанските организации кои ја следат работата на ова регулаторно тело, констатирале дека процедурите за поплаки за  работењето на телекомуникациските оператори се комлицирани и граѓаните тешко се снаоѓаат на веб страниците на АЕК. 

Видео од мониторингот на ССРМ и Советот за утврдување на факти со препораки и заклучоци произлезени од првиот и вториот квартал. 

Ако сакате да дознаете како вашата општина ги троши парите кои по разни основи ги прибира од граѓаните, голема е веројатноста дека тешко да ги добиете овие информации. Само 26 од вкупно 81 единици на локалната самоуправа во Македонија го објавиле буџетот за 2017 година. Дури 18 општини не објавиле ниту еден документ поврзан со располагањето со парите на граѓаните. Меѓу нив се Неготино, Чаир, Сарај, Ново Село, Врапчиште, Арачиново, кои добиле оценка „нула“ (0) од Центарот за економски анализи (ЦЕА), кој ја оценува транспарентноста и отчетноста на општините.

Имаш идеја за бизнис, потреба од донации за лекување или сакаш да направиш некоја корисна работа во општеството за која ти се неопходни пари кои ги немаш. На располагање ти се низа бесплатни платформи за групно финансирање. За разлика од другите држави, потенцијалот на краудфандингот (crowd-founding) во Македонија е недоволно искористен. Зошто?

Администрацијата честопати ги игнорира барањата за пристап до информации од јавен карактер, а одбива да образложи зошто молчи. Граѓанската организација Аналитика, која ја следи работата на Комисијата за заштита на правото за слободен пристап до информации од јавен карактер и на Дирекцијата за заштита на личните податоци, утврдила дека институциите одбиваат на одговорат на прашања од јавен интерес декларирајќи ги како класифицирани информации. За илустрација, според Министерството за надворешни работи e тајна кои земји ја признале Македонија под уставното име.

Судскиот совет не го доставил извештајот за својата работа до Собранието на РМ, иако тоа требаше да го стори уште во март. Институтот за човекови права, кој ја следи работата на Советот, утврдил дека не се почитува начелото на транспарентност. Отсуствува суштинска дебата за изборот и работата на судиите.

Годишниот извештај за 2016 на Државната комисија за спречување на корупцијата е на дневен ред во Собранието. Граѓанскиот сектор бара од пратениците да не го усвојат, оти има низа пропусти. Комисијата не покренала ни еден случај за висока корупција, ниту пак се ни посомневала во можна злоупотреба на државни пари во изборната кампања.

Ако сте родител на студент/ка во Македонија, треба да одвоите 4.000-9.000 денари месечно за неговите/нејзините трошоци. При просечни 28.000 денари за месечни трошоци на четиричлено семејство, останатите тројца членови треба го поминат месецот со 8.000-13.000 денари или секој од нив треба да живее речиси двојно поефтино од студентот/ката кој/а го имаат дома.

Само неколку општини имаат капацитет да ги спроведат регулативите за Б-интегрирани еколошки дозволи. На терен владее вистински хаос. Нема координираност меѓу централната и локалната власт. Една иста парцела добива дозвола и за куќа и за фабрика.

ДЗР ги реализирал сите 45 ревизорски извештаи кои биле планирани во програмата за 2016 година. 39 државни институции биле субјект на ревизија на регуларност, додека на 6 мерки била извршена ревизија на успешност во која се мерела нивната ефикасност и ефективност.

Какви даночни решенија се потребни за невладините организации? Каков е даночниот третман во рамките на проектните активности? Кога невладините организации треба да плаќаат данок на добивка? Одговорите ги побаравме од Павле Гацов од агенцијата Про Агенс.

Државен завод за ревизија врши ревизија на: државни институции, единици на локална самоуправа, јавни претпријатија и политички партии. Погледнете го целиот инфографик на следниот ЛИНК.

Видеото за работењето на Судскиот совет на Република Македонија е подготвено во рамки на проектот „Зголемен јавен надзор врз работата на Судскиот совет на РМ“ реализиран од Институтот за човекови права, со поддршка од Британската амбасада во Скопје. Погледни го видеото и #Прашај.

Новинарите во Македонија го дочекаа 3 Мај - Меѓународниот ден на слободата на медиумите со бројни притисоци додека ја вршат работа, насилства, цензура и автоцензура, како и со затворање на два весника кои се дел од историјата на современа Македонија.

Видеото е изработено од Вестминстер фондацијата за демократија во соработка со Центарот за економски анализи.

Погледни го видеото и #Прашај.

Што е работата на Агенција за аудио и аудиовизуелни медиумски услуги (АВМУ)? Видеото е изработено во рамки на проектот „Мониторинг на ефикасноста, ефективноста, транспарентноста и одговорноста на регулаторните тела за медиумите –PROformance Watch“.

Погледи го видеото и #Прашај.

Што е работата на Агенцијата за електонски комуникации (АЕК)? Видеото е изработено во рамки на проектот „Мониторинг на ефикасноста, ефективноста, транспарентноста и одговорноста на регулаторните тела за медиумите –PROformance Watch“.

Погледи го видеото и #Прашај.

Дали и како Судскиот совет на Република Македонија ја исполнува својата основна обврска за којашто постои -  да гарантира правично судење на сите граѓани? Кои правни механизми ги има на располагање и како граѓаните можат да иницираат расправа за работата на одреден судија? На овие прашања одговара Маргарита Цаца Николовска од Институтот за човекови права и поранешна судијка во Европскиот суд за човекови права во Стразбур.

Двојазичноста и федерализацијата беше најчесто користената тема во изборната кампања во провладините телевизии за негативно врамување на партијата СДСМ. Ова е генералниот заклучок од извештајот на Мониторингот на демократијата во Македонија - МОДЕМ, кој се однесува на медиумските содржини емитувани на Јавниот радиодифузен сервис и на комерцијалните телевизии со национална концесија во периодот 30 ноември - 09 декември 2016.

Комплетен водич на државни и локални институции каде може да се пријави загадување на животната средина.

Зошто е важен Државниот завод за ревизија за граѓаните? Дали институциите постапуваат по наодите на ДЗР и дали тој работи под нечиј притисок и влијание? Како граѓаните можат да помогнат во работењето на Заводот за ревизија? Разговаравме со Марјан Николов од Центарот за економски анализи. Погледни го видеото и #Прашај.

Кои податоци граѓаните сакаат да бидат јавни? Зошто општините да ги објавуваат и каква корист ќе има бизнис заедницата од отворените податоци? Разговаравме со Неда Малеска од Центарот за управување со промени. Погледни го видеото и #Прашај.

Дали граѓаните пријавуваат корпуција и зошто да поднесуваат претставки до Антикорупциската комисија? Разговаравме со Гонце Јаковлеска од Македонскиот центар за меѓународна соработка. Погледни го видеото и #Прашај.

„Бетон Штип“ е фирмата што периодов стана актуелна со истрагата „Тендер“ на СЈО, но тоа е и изведувачот на „барокните“ факултети во кампусот на УКИМ. За дел од јавноста е непознато дека и во овој случај имаше наводи за наместен тендер за „Бетон Штип“, а дополнително целиот градежен процес го „тресеа“ голем број контроверзии - преку нетранспарентна постапка и договор за локација, изборот за идејно решение, па сѐ до полноќната сеча во кампусот и протестите. МКД.мк се обиде да направи ретроспектива и деконструкција на целиот случај, кој дава поширока слика и за односот власт - високо образование.

Народниот правобранител Иџет Мемети до Основното јавно обвинителство Скопје (ОЈО) поднел предлог за утврдување кривична одговорност против четворица полицајци и против други непознати службени лица од МВР за мачење и друго сурово, нечовечко и понижувачко постапување и казнување врз повредените Горјан Атанасов, Горан Наумовски, Бахри Реџепи и Димитрија Анѓелковски, дел учесници, а дел репортери од протестите на Шарената револуција во Скопје. Во предлогот на Омбудсманот се наведени и други полесно повредени од полицијата учесници во протестите на 13 април годинава, ден по амнестирањето на 56-темина високи функционери од ВМРО-ДПМНЕ и нивни помошници, од претседателот Ѓорге Иванов.